T4

آزمایش Total (T4)

نام اختصاری T₄

سایر نام ها: تیروکسین کل ، آزمون غربالگری تیروکسین، Tetraiodothyronine

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم

شرایط نمونه گیری:

1. نیازی به ناشتایی نمی باشد.
2. بیمار با تأیید پزشک باید هر گونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را قبل از نمونه گیری قطع نماید.

ملاحظات نمونه گیری:

1. سابقه و مصرف دارویی بیمار را بررسی نمائید.

موارد عدم پذیرش نمونه : نمونه شدیداً همولیز مورد قبول نمی باشد.

کاربردهای بالینی :

1. تشخیص چگونگی عملکرد تیروئید.
2. ارزیابی درمان جایگزینی و سرکوبگر تیروئید.

مقادیر طبیعی:

آزمایش T4 چیست؟

 مقادیر بیش از سطح طبیعی T₄ نشانه هیپر تیروئیدی ( پرکاری تیروئید) و مقادیر کمتر از حد طبیعی نشاندهنده هیپوتیروئیدی ( کم کاری تیروئید) خواهد بود. نوزادان را به منظور تشخیص هیپوتیروئیدی توسط آزمون غربالگری T₄ مورد بررسی قرار می دهند. تشخیص زود هنگام می تواند از عقب افتادگی ذهنی پیشگیری نماید. این آزمایش یکی از آزمایشهای بسیار قابل اعتماد برای فعالیت تیروئید است. با این وجود نتایج آن تحت تأثیر پروتئین های  متصل شونده به تیروئید که شامل TBG (Thyroid binding globulin )، پره آلبومین و آلبومین می باشد، قرار می گیرد. T₄  به پروتئین های سرمی از قبیل TBG متصل است؛ بنابراین هرگونه افزایشی در این پروتئین ها ( مانند مصرف قرص های ضد حاملگی یا زنان باردار) موجب افزایش کاذب سطح T₄ می گردد. بنابراین باید بطور همزمان سطح این پروتئین های ناقل را توسط آزمایش برداشت رزینی T₃ (T3up take) اندازه گیری نمود. نتایج T3up take را نیز به هنگام تفسیر نتایج T₄ باید در نظر گرفت.

موارد افزایش سطح :

• هیپرتیروئیدی اولیه (بیماری گریوز، بیماری پلامر، آدنوم توکسیک تیروئید). در این بیماریها با وجود تحریک نا کافیTSH، تولید  T₄ افزایش می یابد.
• تیروئیدیت حاد (تیروئیدیت هاشیموتو)
• هایپرتیروکسینمی دیس آلبومینی خانواگی؛ نوعی بیماری ژنتیکی که موجب تولید غیر طبیعی نوعی آلبومین می شود که بسیار محکم به T₄ متصل می شود.
• هیپرتیروئیدی مصنوعی؛ در افرادی که خودسرانه و بدون تجویز پزشک T₄ مصرف می نمایند.
• استروما اواری؛ بافت نابجای تیروئید در تخمدان یا هر کجای دیگر بدن که موجب تولید T₄ اضافی می گردد.
• افزایش TBG؛ در شرایطی مانند بارداری، هپاتیت، هیپرپروتئینمی مادرزادی، موجب افزایش T₄ می گردد.

موارد کاهش سطح :

• هیپوتیروئیدی (کریتینیسم، برداشت غده با عمل جراحی، میکسدم). در این بیماریها با وجود تحریک کافیTSH، تولید  T₄ کاهش می یابد.
• نارسایی هیپوفیز‌
• نارسایی هیپوتالاموس
• سوءتغذیه پروتئین
• کمبود پروتئین (مانند سندرم نفروتیک)
• کمبود ید؛ زیرا ید ماده اولیه ساخت T₄ است.
• بیماریهای غیر تیروئیدی  ( مانند نارسایی کلیه، بیماری کوشینگ ، سیروز، جراحی و سرطان پیشرفته)
• کاهش سطح  TBG

عوامل مداخله گر:

• بارداری موجب افزایش سطح T₄ می شود.
• افراد در معرض تماس با حیوانات ممکن است دارای آنتی بادی ضد حیوانی (anti-animal antibodies) باشند. این آنتی بادیها (anti-T₄ antibody) ممکن است در روشهای ایمونو اسی تداخل کرده و نتایج نا معتبر حاصل شود.
• مقادیر T₄ ممکن است در بیماران سندرم یوتیروئید (euthroid sick syndrome) غیر طبیعی باشد

دارو های افزایش دهنده: ید، مواد حاجب حاوی ید، کلوفیبرات، استروژن ها، هروئین، آمفتامین، متادون، ضد بارداری های خوراکی، لووتیروکسین، آمیودارون.

دارو های کاهش دهنده ها: استروئید های آنابولیک، پروپیل تیوراسیل، باربیتوراتها، فوروزماید، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، آندروژن ها، داروهای ضد تیروئید (پروپیل تیوراسیل) ،لیتیم، فنی توئین (دیلانتین)، پروپرانولول (ایندرال).

توضیحات:

• در صورت امکان از بیمار بخواهید مصرف T₄ خارجی را 1 ماه قبل از آزمایش ، قطع کند.
• T₄ نسبت به TSH در تشخیص هیپوتیروئیدیسم اولیه یا هیپرتیروئیدیسم از حساسیت کمتری برخوردار است.
• مقادیر T₄ در چند هفته اول زندگی بالاست و با افزایش سن کاهش می یابد.
• به منظور تشخیص هیپو تیروئیدی در نوزادان، تست غربالگری T₄ بکار می رود. نمونه گیری از پاشنه پا نوزادان صورت می گیرد. با تشخیص زودهنگام می توان از بروز عقب ماندگی ذهنی جلوگیری نمود.
• مقادیر T₄ در زنان باردار و زنان مصرف کننده قرص های کنترل بارداری افزایش می یابد.
• محدوده حد واسط T₄ برای زنان باردار تقریباً  5.5 – 16.0 µg/dl   می باشد.