Carbamazepine (Carbamazepine Level)
کاربامازپین یک داروی ضدتشنج و تثبیتکننده خلق است که برای درمان صرع، دردهای نوروپاتیک و اختلال دوقطبی بهکار میرود. سطح خونی این دارو بهدلیل «اتواندامی» آنزیمی (auto‑induction) پس از چند هفته درمان تغییر میکند و بدون پایش، احتمال مسمومیت یا ناکارآمدی درمان وجود دارد. اندازهگیری Carbamazepine Level برای تنظیم دوز، ارزیابی تشنجهای کنترلنشده، بررسی عوارض و پایش مصرف دارو اهمیت دارد.
نمونهگیری بهصورت خون وریدی انجام میشود و نیازی به ناشتایی نیست. نمونه باید در حالت «تروف» یعنی درست قبل از مصرف دوز بعدی گرفته شود. کاربامازپین در کبد متابولیزه شده و با داروهای القاکننده یا مهارکننده آنزیمی بهشدت تداخل دارد. کاهش آلبومین، اختلال عملکرد کبد، مصرف همزمان فنیتوئین، فنوباربیتال و ریفامپین میتواند سطح آن را پایین بیاورد؛ درحالیکه ماکرولیدها، والپروات و برخی آنتیبیوتیکها سطح مؤثر دارو را افزایش میدهند.
افزایش سطح کاربامازپین ممکن است باعث خوابآلودگی، عدم تعادل، تهوع، تاری دید، سرگیجه و در موارد شدید آریتمی و تشنج پارادوکسیک شود. کاهش سطح آن معمولاً نشاندهنده ناکافی بودن دوز، تداخل دارویی یا اتواندامی دارو در ماههای اول درمان است. این آزمایش برای پایش درمان طولانیمدت، ارزیابی مسمومیت، و تنظیم دوز در بیماران با نوسانات کبدی یا مصرف داروهای متعدد ضروری است.
مقادیر درمانی (میکروگرم بر میلیلیتر):
سطح درمانی:
۴ تا ۱۲
سطح خطر مسمومیت:
بالاتر از ۱۲